جراحی جلو آوردن فک (Orthognathic Surgery یا Maxillofacial Surgery) یکی از جراحی‌های مهم در زمینه درمان مشکلات فکی و اصلاح فرم صورت است.
این جراحی عمدتاً برای بیمارانی انجام می‌شود که دچار مشکلات عملکردی و زیبایی در ناحیه فک هستند. این مشکلات می‌توانند ناشی از ناهنجاری‌های مادرزادی، ضربه‌های فیزیکی، رشد نامتناسب استخوان‌ها، یا بیماری‌های زمینه‌ای باشند.
این مقاله از سایت دکتر شهاب عزیزی بهترین جراح فک و صورت در تهران به بررسی کامل این جراحی از جنبه‌های مختلف از جمله علل انجام، مراحل جراحی، مزایا، خطرات و مراقبت‌های پس از عمل می‌پردازد.
علل و دلایل نیاز به جراحی جلو آوردن فک
جراحی جلو آوردن فک به دلایل مختلفی انجام می‌شود که می‌توان آن‌ها را در دو دسته کلی عملکردی و زیبایی تقسیم کرد:
۱. دلایل عملکردی
- اختلال در جویدن و گاز زدن: افرادی که دچار ناهنجاری فکی هستند، ممکن است در جویدن غذا مشکل داشته باشند.
- مشکلات گفتاری: مشکلات فکی می‌توانند بر تلفظ و بیان کلمات تأثیر منفی بگذارند.
- اختلالات تنفسی: ناهنجاری‌های فکی می‌توانند موجب آپنه خواب یا دشواری در تنفس شوند.
- سایش دندان‌ها: تماس نامناسب دندان‌ها به دلیل ناهنجاری فکی می‌تواند منجر به سایش زودرس دندان‌ها شود.
۲. دلایل زیبایی
- عدم تقارن صورت: ناهنجاری‌های فکی می‌توانند موجب عدم تقارن در ظاهر صورت شوند.
- چانه عقب‌رفته یا جلوآمده: جلو یا عقب بودن فک پایین یا بالا می‌تواند تأثیر منفی بر زیبایی چهره داشته باشد.
- اعتماد به نفس: بسیاری از افراد به دلیل مشکلات ظاهری ناشی از ناهنجاری‌های فکی، اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند.
مراحل انجام جراحی جلو آوردن فک
۱. ارزیابی اولیه
پیش از جراحی، بیمار باید تحت ارزیابی دقیق توسط جراح فک و صورت و ارتودنتیست قرار گیرد. این ارزیابی شامل:
- تصاویر رادیولوژی: از جمله سی‌تی‌اسکن یا عکس‌برداری پانورامیک.
- مدل‌سازی دندان‌ها: با استفاده از قالب‌گیری یا اسکن سه‌بعدی.
- برنامه‌ریزی درمان: شامل تعیین میزان اصلاح موردنیاز و روش جراحی.
۲. آمادگی قبل از جراحی
- ارتودنسی پیش از جراحی: در بسیاری از موارد، بیمار باید ابتدا تحت درمان ارتودنسی قرار گیرد تا دندان‌ها در موقعیت صحیح قرار بگیرند.
- مشاوره‌های پزشکی: ارزیابی سلامت عمومی بیمار برای اطمینان از آمادگی وی برای جراحی.
- آموزش‌های پیش از عمل: شامل دستورالعمل‌های تغذیه، داروها و آمادگی روانی.
۳. عمل جراحی
جراحی جلو آوردن فک معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و شامل مراحل زیر است:
- برش داخل دهانی: جراح از داخل دهان برش‌هایی ایجاد می‌کند تا از ایجاد زخم خارجی جلوگیری شود.
- برش استخوان فک: جراح با استفاده از ابزار دقیق، استخوان فک را برش داده و آن را به موقعیت جدید منتقل می‌کند.
- فیکس کردن فک: موقعیت جدید فک با استفاده از صفحات و پیچ‌های فلزی تثبیت می‌شود.
۴. مراقبت‌های پس از عمل
- بیمار پس از جراحی باید برای چند روز در بیمارستان بستری شود.
- استفاده از رژیم غذایی مایع و نرم در هفته‌های اول ضروری است.
- جلسات پیگیری برای ارزیابی روند بهبود و تنظیمات ارتودنسی پس از عمل انجام می‌شود.
مزایای جراحی جلو آوردن فک
۱. بهبود عملکردی
- اصلاح اختلالات جویدن و گاز زدن.
- بهبود تنفس و کاهش آپنه خواب.
- بهبود توانایی صحبت کردن و تلفظ کلمات.
۲. زیبایی چهره
- ایجاد تعادل و تقارن در صورت.
- افزایش جذابیت چهره با اصلاح چانه و فک.
- بازگشت اعتماد به نفس به بیمار.
۳. بهبود سلامت کلی دهان و دندان
- کاهش سایش دندان‌ها.
- پیشگیری از مشکلات لثه و مفصل فکی.
خطرات و عوارض جراحی
۱. خطرات حین عمل
- خونریزی بیش از حد.
- آسیب به اعصاب فک که ممکن است باعث بی‌حسی موقت یا دائمی شود.
- عفونت.
۲. عوارض پس از عمل
- درد و تورم که ممکن است تا چند هفته ادامه داشته باشد.
- سختی در جویدن و صحبت کردن در هفته‌های اول.
- مشکلات احتمالی در تطبیق دندان‌ها پس از جراحی.
۳. عوارض نادر
- جابجایی صفحات فلزی.
- نیاز به جراحی مجدد برای اصلاح مشکلات احتمالی.
مراقبت‌های پس از جراحی
۱. تغذیه
- رژیم غذایی مایع و نرم برای چند هفته ضروری است.
- اجتناب از مصرف غذاهای سخت و تند.
۲. داروها
- مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای پیشگیری از عفونت.
- داروهای ضد درد برای کاهش درد و التهاب.
۳. ورزش و فعالیت
- اجتناب از فعالیت‌های سنگین برای حداقل ۴ تا ۶ هفته.
- انجام تمرینات فیزیوتراپی برای بازگرداندن حرکت طبیعی فک.
۴. پیگیری‌های پزشکی
- حضور منظم در جلسات پیگیری با جراح و ارتودنتیست.
- انجام تصاویر رادیولوژی برای بررسی وضعیت فک و صفحات فلزی.
نتیجه‌گیری
جراحی جلو آوردن فک یک روش مؤثر برای اصلاح مشکلات فکی و بهبود ظاهر صورت است.
این جراحی، علاوه بر مزایای عملکردی و زیبایی، می‌تواند تأثیر مثبتی بر کیفیت زندگی بیمار داشته باشد. با این حال، موفقیت این جراحی به همکاری نزدیک بیمار با تیم پزشکی، رعایت دقیق مراقبت‌های پس از عمل و صبر و تحمل در دوران بهبودی بستگی دارد.
برای اطمینان از نتایج مطلوب، مشاوره با یک جراح ماهر و انتخاب مراکز درمانی معتبر از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، آگاهی از مزایا و خطرات این جراحی می‌تواند به بیمار کمک کند تا تصمیم آگاهانه‌تری بگیرد.
مشاوره با دکتر شهاب الدین عزیزین بهترین دکتر جراحی فک در تهران
