شکستگی بینی حالتی است که در آن استخوان بینی، معمولا استخوانی که روی پل بینی شما قرار دارد، دچار شکستگی می‌شود.
شکستگی بینی در زیبایی ظاهری چهره فرد، بسیار تاثیر گذار است و علاوه بر آن بروز اختلال در امر تنفس می باشد، لذا درمان شکستگی بینی بسیار مهم است و باید توسط بهترین جراح بینی و با دقت بالایی صورت گیرد.
شکستگی بینی شایع‌ترین نوع آسیب صورت است. در این شکستگی، همچنین ممکن است به بافت همبند یا غضروف داخل بینی نیز آسیب وارد شود.
شکستگی بینی بر اثر حوادث، تصادفات، افتادن از ارتفاع، فشار و ضربه هایی فرا تر از تحمل بافت استخوانی و غضوف بینی ایجاد می شود. در میان انواع جراحی بینی، که شامل بینی های استخوانی، گوشتی، افتاده، کج، دارای انحراف تیغه میانی و پولیپ می باشد جراحی بینی شکسته نیز از حساسیت های خاصی برخوردار است که جراح بینی خوب در تهران با توجه به میزان آسیب دیدگی بافت ها درمان و ترمیم آن را انجام می دهد.
علائم و نشانه های شکستگی بینی
هر گونه ضربه و صدمه به بینی ممکن است باعث شکستگی در قسمت استخوانی یا غضروفی بینی شود. این صدمات معمولا ناشی از دعواهای شخصی، خشونت های خانوادگی، مصدومیت های ورزشی، حملات سارقین، تصادفات رانندگی، و سقوط از ارتفاع است. هنگامی که استخوان های بینی شکسته می شود، غشای مخاطی که بینی را می پوشاند می تواند پاره شود و در نتیجه خونریزی بینی ایجاد می شود. علاوه بر خونریزی بینی، مهمترین نشانه های شکستگی در بینی عبارتند از:
- درد بینی
- خونریزی بینی
- تورم بینی
- درد شدید هنگام دست زدن به بینی
- کبودی بینی
- کبودی زیر چشم
- تغییر شکل بینی
- صدای خرد شدن یا سستی هنگام لمس کردن بینی
- مشکل در تنفس
- احساس سرگیجه
- تب
درصورتیکه پس از وارد شدن ضربه به بینی هر یک از موارد فوق وجود داشته باشد احتمال شکستگی بینی مطرح بوده و لازم است به پزشک مراجعه نمایید. معولا درد یا تورم بینی ناشی از شکستگی، علیرغم گذشت سه روز از زمان ضربه از بین نمی رود. در برخی مواقع حتی با وجود کاهش تورم، تنفس از طریق بینی دشوار بوده و کج بودن بینی، احساس سرگیجه، تب، و خونریزی مشاهده می شود. در چنین وضعیتی هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرده و برای درمان اقدام کنید.
انواع شکستگی بینی
هیچ طبقه‌بندی استاندارد و پذیرفته‌شده‌ای در سطح جهانی برای شکستگی بینی وجود ندارد. با این حال برخی متخصصان از دسته‌بندی زیر برای مشخص کردن نوع شکستگی بینی استفاده می‌کنند.
۱. شکستگی های جانبی جا به جا شده
شکستگی‌های جابجا شده جانبی به دلیل ضربه جانبی به بینی رخ می‌دهد. در این آسیب، استخوانهای بینی به سمت وسط در سمت ضربه و به سمت جانبی در سمت مقابل، فشار داده می‌شوند. در این نوع شکستگی بینی، قسمت پشتی تیغه بینی معمولاً درگیر است و می‌تواند جابجا شود. این نوع آسیب بینی رایج‌ترین شکستگی بینی است.
۲. شکستگی های فرورفته خلفی
شکستگی‌های فرورفته خلفی ثانویه معمولا به دلیل ضربه مستقیم روی استخوان بینی رخ می‌دهند. در این نوع آسیب بینی، استخوان‌ها به داخل و به سمت فک بالا رانده می‌شوند. در شکستگی‌های فرو رفته خلفی، تیغه بینی همیشه درگیر است.
اگر در این نوع شکستگی، ضربه به غضروف جانبی بالایی قوی و محکم باشد (مانند تصادفات رانندگی با برخورد فرمان به بینی) ممکن است غضروف به طور کامل از استخوان بینی جدا شود.
تشخیص این نوع آسیب بینی معمولا بالینی است؛ چرا که غضروف در تصویربرداری رادیوگرافی استاندارد قابل مشاهده نیست. برای تشخیص، می‌توان شکستگی غضروف را در پنجره‌های بافت نرم سی‌تی‌اسکن تشخیص داد.
۳. شکستگی ستون فقرات بینی قدامی
شکستگی ستون فقرات بینی می‌تواند به صورت مجزا یا همراه با سایر شکستگی‌های بینی رخ دهد. شکستگی‌های جابجا شده اغلب با دررفتگی و یا شکستگی تیغه بینی همراه هستند. شکستگی‌های قدامی ستون فقرات بینی در صورت جدا شدن، معمولا نیازی به درمان ندارند.
۴. شکستگی تیغه بینی سپتوم
بینی تقریباً همیشه در شکستگی بینی درگیر است و باید برای تعیین اینکه آیا درمان ضروری است مورد ارزیابی قرار گیرد. اگر نیروی ضربه ضعیف باشد، جابجایی استخوان بینی معمولاً بدون شکستگی تیغه بینی وجود دارد. با نیروهای قوی‌تر ممکن است سپتوم بینی شکسته شود.
صدمات سپتوم ممکن است منجر به از دست دادن حمایت پشتی بینی غضروفی شود که می‌تواند نیاز به جراحی زیبایی بینی یا عمل باز بینی داشته باشد.
آیا برای تشخیص شکستگی بینی نیاز به سی تی اسکن و یا عکس رادیولوژی می باشد؟
بعضی مواقع جراح بینی برای بررسی ها بیشتر ،برای بیمار انجام اسکن از ناحیه ضربه دیده را تجویز می کند . اما باید گفت برای تمام شکستگی های بینی گرفتن عکس رادیولوژی نیاز نیست . بعضی از شکستگی ها ،برای اطمینان یافتن از عدم وجود شکستگی های صورت ،که نمی توان تنها از روی معاینه تشخیص داد ،گرفتن عکس رادیولوژی الزام می باشد
لازم به ذکر است که وارد شدن هر ضربه ای خصوصا در سنین کودکی دلیل بر تغیر شکل بینی در بزرگسالی نمی باشد .حتی اگر بینی پیش از یک سالگی ضربه خورده باشد فقط در صورتی در بزرگسالی دچار تغییر ظاهری می شود که صفحه رشد بینی ضربه خورده باشد .
شکستگی های ناچیز که سبب تغییر شکل در بینی نگردند ،در طول 2-4 هفته به مرور زمان التیام می یابد ،اما شکستگی های جدی تنها با کمک جراحی بینی قابل درمان می باشند .
چرا بینی باید بعد از آسیب دیدگی و شکسته شدن تحت درمان قرار گیرد؟
وقتی استخوان و غضروف در بینی می شکند، کبودی و تورم به صورت آنی اتفاق می افتد. مثل هر شکستگی استخوان دیگری، بینی شکسته نیز چیزی نیست که بخواهید بی اهمیت از کنار آن عبور کرده و به دنبال راه درمان برای آن نباشید.
مشاوره با جراح بینی در تهران به شما در ارزیابی دامنه آسیب دیدگی و تدوین یک طرح درمان مناسب کمک خواهد کرد. رینوپلاستی بعد از شکستگی بینی بنا به دلایل زیر در نظر گرفته می شود:
- بهبود وضعیت بینی از نظر زیبایی
یک بینی شکسته درمان نشده، به خوبی بهبود نخواهد یافت. گاهی بینی شما کج می شود یا یک برآمدگی یا اصطلاحاً قوز بر روی پل بینی تان ایجاد می گردد. تغییرات زیبایی می تواند رضایت شما از چهره تان را تحت تاثیر قرار داده و اعتماد به نفس شما را کاهش دهد.
- بهبود عملکرد
حتی اگر تغییرات زیبایی که در اثر آسیب دیدگی بینی به وجود آمده است، ناچیز باشد، مشکلات عملکردی یا فانکشنال، موضوعاتی خواهند بود که دغدغه بیشتری را برای فرد ایجاد خواهند کرد. یک بینی شکسته می تواند باعث آسیب دیدگی بخش های داخلی بینی از قبیل کج شدن سپتوم یا انسداد مجاری بینی شود. این آسیب ها می تواند مشکلاتی را در نفس کشیدن، بازگشت یا عود عفونت های سینوسی و حتی بروز مشکلاتی در زمان خوابیدن، ایجاد نماید. جراحی بینی برای بهبود عملکرد بینی و بازیابی مسیر جریان هوای بی عیب و نقص، موثر واقع می شود.
- جلوگیری از تشکیل لخته های خون
بعد از آسیب دیدگی بینی، یک جریان ناگهانی جاری شدن خون به ناحیه آسیب دیده اتفاق می افتد. این امر باعث ایجاد کبودی و تورم داخلی در بینی می شود. همچنین گاهی لخته خون نیز در داخل بینی شکل می گیرد که در صورت تحت درمان قرار نگرفتن، می تواند در سپتوم نفوذ کرده و به غضروف آسیب وارد کند. غضروف آسیب دیده باعث مختل شدن عملکرد بینی می شود و در این شرایط درمان این مشکل، بسیار دشوار خواهد بود.
علل شکستگی بینی
ضربه ناگهانی به بینی شما شایع‌ترین علت شکستگی است. شکستگی بینی اغلب با آسیب‌های دیگر صورت یا گردن اتفاق می‌افتد. علل شایع شکستگی بینی عبارت‌اند از:
o برخورد با دیوار
o افتادن روی صورت
o ضربه به بینی در حین ورزش تماسی مانند فوتبال یا هاکی
o تصادفات وسایل نقلیه به خصوص موتور
o مشت یا لگد به بینی.
درمان شکستگی بینی
همانطور که اشاره شد، شکستگی ها باتوجه به جابجایی یا عدم جابجایی استخوان ها به دو دسته تقسیم می شود، بنابراین هر یک از این شکستگی ها درمان متفاوتی خواهند داشت.
درمان شکستگی بینی بدون جابجایی
در صورتی که شکستگی ساده بوده و استخوانهای بینی جابجا نشده باشد، نیاز به مداخله جراحی نیست و پزشک ممکن است فقط داروی ضد درد، کمپرس یخ و ضد انعقاد بینی تجویز کند. بعد از تشخیص پزشک اقدامات زیر در خانه به کاهش علائم شکستگی بینی کمک می کند:
- استفاده از کمپرس یخ به منظور کاهش تورم: به منظور پیشگیری از تورم و کبودی زیاد لازم است که تا دو روز بر روی چشم ها کیسه یخ بگذارید. این کیسه یخ را می توانید با کوبیدن چند قطعه یخ و ریختن آن در کیسه نایلون فریزر فراهم نمایید. کیسه یخ را ۱۵- ۱۰ دقیقه بر روی چشم ها گذاشته و سپس ۱۵- ۱۰ دقیقه در داخل فریزر قرار دهید. این کار را به دفعات تا ۴۸ ساعت تکرار نمایید.
- داروهای ضد درد: برای کاهش درد از داروهای استامینوفن یا استامینوفن کدیین طبق دستور پزشک استفاده نمایید. برای آسیب های جدی تر، داروهای قوی تر ممکن است تجویز شود.
- بالا نگه داشتن سر: هنگام خواب، دو بالش زیر سر گذاشته و بدین ترتیب سر را بالا نگه دارید تا از تورم بیشتر بینی جلوگیری شود.
درمان شکستگی بینی همراه با جابجایی
برای شکستگی های قابل توجه که همراه با جابجایی قطعات شکسته شده یا شکستگی های غضروفی باشد، انجام مداخله جراحی ضرورت پیدا می کند. جراح ممکن است برای جا اندازی این نوع شکستگی ها از داروهای ضد درد، بی حسی موضعی و یا حتی بیهوشی عمومی استفاده نماید.
برای توقف خونریزی پس از شکستگی بینی چه کنیم؟
متوقف کردن خونریزی پس از شکستگی بینی بسیار حیاتی است. شما می‌توانید با اقدامات زیر خون را بند بیاورید:
o بنشینید، دراز نکشید یا به پشت خم نشوید. بینی شما باید بالاتر از قلب شما بماند.
o به جلو خم شوید تا خون به پشت گلویتان نریزد.
o قسمت نرم بینی خود را با انگشت شست و سبابه خود بفشارید و آن را به مدت ۵ دقیقه محکم نگه دارید.
o اگر خونریزی متوقف نشد، دوباره بینی خود را برای ۱۰ دقیقه دیگر نیشگون بگیرید.
سخن پایانی
شکستگی بینی یکی از شکستگی های رایج در ناحیه صورت است که به واسطه سانحه یا ضربه رخ می دهد. شکستگی ها باتوجه به میزان و شدت درمان های متفاوتی را دارند. برای مثال آسیب هایی که باعث جابجایی استخوان بینی نشده اند با درمان های ساده مانند کمپرس یخ و داروهای ضد درد تجویز شده توسط پزشک بهبود می یابند. درحالی که ضربه های شدید که باعث جابجایی استخوان شکسته شده است، نیاز به درمان پزشکی مانند جراحی دارد.
در پایان توصیه می شود پس از آسیب بینی به بهترین جراح بینی در تهران مراجعه کرده و از خود درمانی اجتناب کنید. چنانچه با یکی از علائم یا نشانه هایی مانند خونریزی طولانی مدت، ایجاد جراحت در صورت، سردرد شدید، استفراغ به صورت مکرر، کاهش بینایی، درد گردن، و ایجاد ضعف در بدن مواجه شدید، بلافاصله به اورژانس بیمارستان بمراجعه نمایید.
